Monday, December 1

शेती तंत्र

कोंबड्यांचे पावसाळ्यातील व्यवस्थापन
शेती तंत्र

कोंबड्यांचे पावसाळ्यातील व्यवस्थापन

हवामान बदलानुसार कोंबड्यांच्या व्यवस्थापनात बदल करावा. हिवाळ्यात पोल्ट्री शेड आणि बाह्य वातावरणातील तापमानात गारवा निर्माण झाल्यामुळे कोंबड्यांच्या आरोग्यावर प्रतिकूल परिणाम होतात. हे लक्षात घेऊन थंडीच्या काळात व्यवस्थापनामध्ये बदल करावेत. पावसाळी वातावरणामुळे कोंबड्यांना आजार होतात. पोल्ट्री शेडवरील पत्रे मजबूत बांधून घ्यावेत, जेणेकरून जोरात हवा, वावटळ किंवा पाऊस झाला तरी ते हलणार नाहीत, उडून जाणार नाहीत. 3) पोल्ट्री शेडच्या सभोवतालची दलदल, गवत काढून टाकावे. परिसरातील जागा स्वच्छ ठेवावी. पावसाचे पाणी साठून राहू नये म्हणून खड्डे बुजवून घ्यावेत. पाणी वाहून जाण्यासाठी शेडच्या बाजूने चर खोदावेत. 4) पावसाळ्यामध्ये शक्‍यतो प्लॅस्टिकचे पडदे वापरावेत. पडदे शेडच्या बाजूच्या लोखंडी जाळीला दोरीने मजबूत बांधलेले असावेत. पडद्यांची उघडझाप पावसाप्रमाणे करावी. दिवसा पाऊस नसेल आणि सूर्यप्रकाश असेल तर प...
जनावरांचे पावसाळ्यातील व्यवस्थापन
शेती तंत्र

जनावरांचे पावसाळ्यातील व्यवस्थापन

पावसाळ्यात जिवाणू, विषाणूंच्या वाढीसाठी अनुकूल परिस्थिती निर्माण होते. आणि जनावरे अनेक संसर्गजन्य आजाराला बळी पडतात. हे टाळण्यासाठी या काळात जनावरांची योग्य काळजी घ्यावी पावसाळ्यात जनावरांमध्ये विशेष करून खालील समस्या आढळून येतात. 1) पोट फुगणे - - हिरवा व कोवळा चारा जास्त प्रमाणात खाल्ल्याने जनावरांचे कोटी पोट फुगते. - कोटी पोट डाव्या बाजूला असल्याने पोटाकडची डावी बाजू फुग्यासारखी दिसते. - पोटात तयार होणारा गॅस तोंडावाटे बाहेर न पडता पोटातच साठून राहतो. अशा वेळी जनावर खाली पडून उठू शकत नाही. - फुगलेल्या पोटाचे वजन हृदयावर व फुफ्फुसावर पडल्याने जनावर दगावण्याची शक्‍यता असते. उपाय - - पोटफुगी टाळण्याकरिता जनावरांना हिरव्या चाऱ्याबरोबर दोन ते तीन किलो सुका चारा खायला द्यावा. त्यामुळे जनावरांची पचनसंस्था व्यवस्थित कार्यरत होते व पोटफुगीची समस्या टाळता येते. - जनावरांना दिवसभर चरायला सोडू नये....
कृषी पर्यटन सुरू करण्यापूर्वी या शेताला भेट द्या
शेती तंत्र

कृषी पर्यटन सुरू करण्यापूर्वी या शेताला भेट द्या

रायगड जिल्ह्यातील कर्जत तालुका डोंगर-दर्‍याने व्यापलेला आहे. याच तालुक्यात नेरळ रेल्वेस्टेशनजवळ सह्याद्री पर्वत रांगांनी वेढलेले मालेगाव नावाचे एक छोटे खेडे आहे. स्वातंत्र्यपूर्व काळात उदरनिर्वाहासाठी कोकणातून स्थलांतर केलेले भडसावळे कुटुंब याच गावात स्थायिक झाले आहे. स्वातंत्र्य लढ्यात तुरुंगवास भोगलेले कुटुंब अशी या कुटुंबाची ओळख आहे. जेमतेम परिस्थिती असलेल्या कुटुंबातील चंद्रशेखर भडसावळे सत्तरीच्या दशकात अमेरिकेतील लॉस एंजलिस शहरात अन्नप्रक्रियेचा अभ्यासक्रम पूर्ण करण्यासाठी गेले होते. शिक्षण पूर्ण करत असताना भडसावळे तेथेच नोकरी करत होते. भारतीय लोक अमेरिकेत शिक्षणासाठी येतात व येथेच स्थायिक होतात! या आशयाची चेष्टा भडसावळेंच्या एका गोर्‍या मित्राने केली, भारतावर प्रेम असलेल्या भडसावळेंना त्यांच्या मित्राची चेष्टा सहन झाली नाही. भडसावळे लागलीच त्यांच्या मालेगावात परतले. उच्चभ्रू पाश्‍चिम...
उत्पादन वाढवितात नत्रयुक्त जैविक खते
शेती तंत्र

उत्पादन वाढवितात नत्रयुक्त जैविक खते

नत्र स्थिरीकरणाच्या प्रक्रियेत उपयुक्त असलेल्या निळ्या-हिरव्या शेवाळीच्या जातीमध्ये ऍनबिना, नोस्टोक, कॅलथ्रिक्स, प्लोटोनेमा, टॉलिपोथ्रिक्स, सायटोनेमा, ऍलोसिरा आणि बेस्टीलॉपसिसचा अंतर्भाव होतो. योग्य परिस्थितीत निळे-हिरवे शेवाळ प्रतिहेक्टरी ३० कि. ग्रॅ. नत्र स्थिर करू शकते. (more…)
तूर काढणी व डाळ निर्मितीची सुधारित पद्धत
शेती तंत्र

तूर काढणी व डाळ निर्मितीची सुधारित पद्धत

तुरीची काढणीची योग्य वेळ ओळखणे हा तूर उत्पादनातील महत्त्वाचा घटक आहे. उशिरा किंवा लवकर केलेली काढणी उत्पादनात मोठ्या प्रमाणावर घट आणते. तुरीमधील डाळनिर्मिती आता सुधारित पद्धतींमुळे अधिक सोपी आणि किफायतशीर झाली आहे. यामधील कोरडी पद्धत जास्त फायद्याची असल्याचे आढळते. (more…)
सद्यस्थितीत सोयाबीनवरील किड व रोग व्‍यवस्‍थापन करा
शेती तंत्र

सद्यस्थितीत सोयाबीनवरील किड व रोग व्‍यवस्‍थापन करा

सध्या सोयाबीन वर चक्री भुंगा, खोडमाशी या खोडकिडींचा तसेच उंटअळी, शेंगा पोखरणारी अळी आणि तंबाखूवरील पाने खाणारी अळी (स्पोडोप्टेरा- लष्करी अळी) या किडीचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे तसेच येणाऱ्या काळात रिमझिम पावसामुळे शेंगा लागण्याच्या अवस्थेत शेंगा करपा या रोगाचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता आहे त्याकरिता पावसाचा अंदाज घेऊन पुढील प्रमाणे कीड व रोगांचे व्यवस्थापन करण्‍याचा सल्‍ला वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील कृषि तंत्रज्ञान माहिती केंद्राचे व्‍यवस्‍थापक डॉ जी डी गडदे व किटकशास्‍त्रज्ञ प्रा डी डी पटाईत यांनी दिला आहे. पाने खाणाऱ्या व खोडकिडीच्या अळी करीता क्लोरॅट्रानिलीप्रोल १८.५ टक्के हे किटकनाशक ३ मिली प्रती १० लिटर पाणी याप्रमाणे प्रती एकर ६० मिली किंवा थायमिथोक्झाम १२.६ टक्के अधिक लँम्बडा सायहँलोथ्रिन ९.५ टक्के (संयुक्त कीटकनाशक) हे २.५ मिली प्रती १० लिटर पाणी याप्रमाणे प्रती ए...